Ο φίλος του Boissonnas που κρατούσε το ημερολόγιο της επίσκεψης γνώριζε πολύ καλά το πλέγμα των περιηγητών που πέρασαν από την Τήνο. Είχ...
Πρέπει να πούμε πως ήταν αρκετά καλές και σωστές
οι παρατηρήσεις τους τις οποίες διανθίζουν με εκφράσεις από τον Όμηρο… Ας δούμε
το ταξίδι τους από τη Χώρα στην Καρδιανή, μέσω Κιονίων, πάνω σε μουλάρια, απ’
τα στενά αγροτικά δρομάκια.
Τα μουλάρια, με τις λεπτές οπλές τους απετάλωτες, περίμεναν έτοιμα
μπροστά στην πόρτα μας. Ήμασταν
έτοιμοι για να ξεκινήσουμε!
Στενά δρομάκια, ένα παλιό νοσοκομείο, ένα βενετσιάνικο πηγάδι και
ξαφνικά... η μαγεία των βουνών πάνω απ' τα οποία
διαβαίνει η ροδοδάκτυλη Αυγή, τα βουνά που ρίχνουν τη σκιά τους πάνω στην ασημένια
αρυτίδωτη επιφάνεια του κόλπου που δεν έχει ακόμη φωτίσει καλά-καλά η ημέρα.
Την Τήνο την
ονόμαζαν Υδρούσα λόγω της αφθονίας των υδάτων την έλεγαν επίσης και «χλοερή». Την εποχή όμως αυτή, εκτεθειμένη στον ήλιο και στους ανέμους, έχει
ένα χρώμα ξανθωπό, όμοιο με προβιά
λιονταριού. Ο Φίλιππος μας είχε περιγράψει ένα νησί γεμάτο ασφοδέλους, σιτάρι,
σπάρτα και ανθισμένες δάφνες. Ήταν
γεννημένος στην Τήνο αλλά κρατούσε από παλιά γαλλική οικογένεια και έλεγε πως η
Ελλάδα όλη διαλέγει Τηνιακές τροφούς, «τροφούσες» όπως τις αποκαλούσε.
Ο Μαρκάκης Ζαλώνης που ζούσε ακόμη όταν ο Buchon επισκέφθηκε το νησί, το 1841, είχε δημοσιεύσει
ένα μικρό βιβλίο για την Τήνο, το 1809, στο οποίο διαβεβαιώνει πως οι Τηνιακές
του καιρού του ήταν πολύ όμορφες, ιδιαίτερα δε εκείνες των Δύο Χωριών και του Αρνάδου. «Έχουν όμορφα
μάτια, είναι στρογγυλoπρόσωπες,
κάτασπρες και εκπάγλου ωραιότητας. Ο χαρακτήρας τους είναι αιματικός και η
κλίση τους προς τις ηδονές υπέρμετρη άγονται και φέρονται από παλιμβουλία και
είναι εξαιρετικά άστατες». Όσο για τους άνδρες, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι
«μετά τα σαράντα είναι καταδικασμένοι να χάσουν τα μαλλιά τους».
Δεν μπορώ να πω με σιγουριά αν τα σχέδια που φιλοτέχνησε ο Choiseul-Gouffier: απεικονίζουν γυναίκες και νεαρά κορίτσια από τον Αρνάδο, αλλά όπως και
να έχει τα πορτρέτα αυτά είναι άκρως γοητευτικά. Θα πρέπει να πω, για να είμαι
ειλικρινής, ότι εμείς δεν είχαμε την τύχη να συναντήσουμε τέτοιες καλλονές.
(οι εικόνες των γυναικών της Τήνου)
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ ΑΠΟ
ΤΟΝ CHOISEUL-GOUFFIER
Ο δρόμος -μονοπάτι θα ήταν πιο σωστό- που πήραμε ανέβαινε την πλαγιά,
περνούσε μέσα από στενωπούς και από τα ανοίγματα που συναντούσαμε. Kατά καιρούς βλέπαμε χωριά ολόκληρα να
κρέμονται από πάνω μας. O
Φίλιππος μας έδινε πληροφορίες και τα ονόματα τους: Κτικάδος, Κιόνια.. . μια
ακόμη αρχαία Ποσειδωνία το δίχως άλλο. Ο αδελφός του Διός έχαιρε ιδιαιτέρων
τιμών στην Τήνο και λατρευόταν με το όνομα «Ιατρός». Επειδή τον δάγκωσε ένα
φίδι, ο θεός, έφερε στο νησί ένας σμήνος πελαργών οι οποίοι εξολόθρευσαν όλα τα
ερπετά. Ο Spon κάνει λόγο για ένα νόμισμα του νησιού πάνω
στο οποίο υπήρχε ένα φίδι τυλιγμένο γύρω από μια τρίαινα. Σίγουρα χτυπώντας με
την τρίαινα του ο «Αφέντης των Υδάτων» άνοιξε τις πηγές για τις οποίες η Τήνος
υπερηφανεύεται και οι δάφνες που φύονται παντού είναι περίτρανη απόδειξη της
ύπαρξης τους. Μια ολόκληρη συστάδα από δάφνες διασχίζει έναν ελαιώνα όπου ένας
γέροντας και μια καλόγρια του τάγματος του Χαιρετισμού μαζεύουν ελιές. Το θέαμα
είναι μιας απόλυτα βιβλικής ηρεμίας και σοβαρότητας. Τοιχία προστατεύουν τους
ελαιώνες από το μένος των ανέμων, θυμίζοντας πως ο Αίολος είχε οργανώσει το
λαμπρό ενδιαίτημα του στα σπήλαια του όρους Τσικνιά. Τα προστατευτικά αυτά
τοιχία είναι χτισμένα με διάφορα κομμάτια από μάρμαρο που αφθονεί στο έδαφος
του νησιού μεγάλη εκμετάλλευση γινόταν στο περίφημο πράσινο μάρμαρο, γνωστό ως
«αρχαίο πράσινο».